Diyafram, Enstantane ve ISO İlişkisi

Daha önce diyafram konusuna değinmiştik. Şimdi, diyafram, enstantane ve ISO fonksiyonlarının birbirleri ile olan ilişkilerinden bahsedeceğiz. Önce kavramları tekrar hatırlayalım:

Diyafram:

Diyafram, fotoğrafta bize alan derinliği kontrolü sağlayan bir mekanizmadır. Alan derinliği, net yaptığımız objenin arkasında ve önünde kalan alan demektir. Diyafram, bu alanın ne kadar net veya bulanık olacağına karar verir.

 

Enstantane:
Enstantane, fotoğraf çekim hızımızı belirler. Enstantane değeri makinede ör:1/250 şeklinde görülür. Bu değer birim saniyede perdenin açılıp kapanma süresidir. Örneğin, 1/250 demek, saniyenin 250'de 1'i kadar kısa bir süre perdenin açık kalıyor olması anlamına gelir. Bu süre uzadıkça, pozlama süresi uzuyor demektir, yani objektifimiz içeriye daha fazla ışık alıyor demektir. Aynı şekilde süre kısaldıkça objektifimiz içeriye daha az ışık alıyor demektir.

Yüksek enstantaneli (Ör: 1/500) çekimlerde, objeler hareketsiz duruyormuş gibi görünür. Düşük enstantaneli (Ör: 1/30) çekimlerde, hareketli objeler bulanık görünür. Aşağıdaki fotoğraflar, her iki enstantane değerinde de çekilmiş örneklerdir.

Yüksek enstantane çekim örneği (1/500)
Hareket donuk

Düşük enstantane çekim örneği (1/30)
Tekerleklerde, pedalda ve arka fonda hareket belirgin

ISO:

ISO değeri, fotoğraf makinemizin sensörünün ışığa karşı hassasiyetini belirler. ISO değeri ne kadar düşükse (ÖR: ISO 100), hassasiyet o kadar azalır. Tam aksine, ISO değeri ne kadar yüksekse (Ör: ISO 800), hassasiyet o kadar artar.

Bunu şöyle bir örnekle açıklayabiliriz; gözümüzü makinemizin sensörü olarak düşünelim. Güneş gözlüğü taktığımızda gözümüzün ışık hassasiyeti azalır, çıkarttığımızda hassasiyet fazlalaşır. ISO da aynı mantıkla hareket eder. Fazla ışıkta ISO değeri kısılır, düşük ışıkta ISO değeri açılır. ISO değerini fazla açmak, "noise" dediğimiz görüntü kirliliğine/grenleşmeye/renk sapmalarına sebebiyet verir.

Diyafram-Enstantane-ISO Etkileşimi:

Diyafram öncelikli bir çekimde (Nikon makinelerde "A" modu, Canon makinelerde "Av" modu), diyafram açıldıkça, enstantane artar / diyafram kısıldıkça, enstantane düşer => Bu şu demektir; diyaframı açtığımızda ard alan bulanıklaşır, netlediğimiz obje daha ön plana çıkar. Aynı zamanda da enstantane hızımız arttığından, çekim/perde hızımız artar, yani hareket eden objeler hareketsiz gibi çıkar. Diyafram kısıldıkça da tam tersi gerçekleşir.

Örnek:

Diyafram = f2.8  /  Enstantane = 1/250

Diyafram = f8  /  Enstantane = 1/60

Diyafram = f11  /  Enstantane = 1/30 gibi

Diyafram öncelikli çekimde, ISO değerini arttırırsak, enstantane artar, yani çekim hızımız artar. ISO değerini düşürürsek, enstantane düşer, yani çekim hızımız düşer.

Örnek:

ISO = 100  /  Diyafram = f2.8  / Enstantane = 1/500

ISO = 200  /  Diyafram = f2.8  / Enstantane = 1/1000

ISO = 400  /  Diyafram = f2.8  / Enstantane = 1/2000 gibi

Enstantane öncelikli bir çekimde (Nikon makinelerde "S" modu, Canon makinelerde "Tv" modu), enstantane  azaldıkça, diyafram açılır / enstantane arttıça, diyafram açılır => Bu şu demektir; enstantaneyi düşürdüğümüzde, çektiğimiz objenin hreketli kısımları bulanık çıkacaktır. Aynı zamanda da, diyafram kısılacaktır. Yani çektiğimiz objenin ard alanı daha net çıkacaktır. Enstantane arttıkça da tam tersi gerçekleşir.

Örnek:

ISO = 100  /  Enstantane = 1/500  /  Diyafram = f2.8

ISO = 200  /  Enstantane = 1/500  /  Diyafram = f4

ISO = 400  /  Enstantane = 1/500  /  Diyafram = f5.6 gibi